Banakako gas arautuaren tarifa batez beste % 3 jaitsiko da apiriletik aurrera

Zehazki, batez besteko TUR 1 bezero batentzat (sukaldea eta ur bero sanitarioa) % 0,74ko jaitsiera ekarriko du zergekin egindako urteko fakturan, eta TUR 2 bezero batentzat (sukaldea, ur bero sanitarioa eta berogailua), berriz, % 2,76ko jaitsiera zerga bidezko urteko fakturan.

Bitartean, TUR 3 bezero batentzat (ETEak), apiriletik aurrera berrikuspenak % 3,69ko beherakada ekarriko du urteko fakturan, zergekin, Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE) argitaratutako ebazpenaren arabera, datorren hiruhilekorako prezioen berrikuspenarekin.

Hala ere, tarifaren jaitsiera hori mugatuagoa da, gas naturalaren fakturaren BEZaren igoera dela eta, apiriletik % 10etik % 21era igaroko baita – bai merkatu arautuan, bai liberalizatuan –.

Lehengaiak berrikuspen horretan duen kostua oinarrizko gasaren kostuaren araberakoa da, eta TURa berrikusteko ohiko metodologia aplikatu da. Berrikuspen horretan, oinarrizko gasaren kostu berria 2,6 zentimo izango litzateke kilowatt orduko (kWh), eta horrek % 21,6ko jaitsiera dakar indarrean dagoen tarifarekin alderatuta, Europa Pressi Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioko iturriek jakinarazi ziotenez.

Murrizketa hori honako hauek eragin dute: Brent upelaren kotizazioak behera egin izanak (-%1,5), euroak dolarrarekiko duen estimazioak (+%1,25) aurreko ebazpenerako hartutako erreferentziazko aldiekiko, eta berrikuspen horretan ez du esku hartzen urtaroko gasaren erreferentziak (soilik lehen eta laugarren hiruhilekoetako berrikuspenetan).

Muga % 15 jaitsi da

Gainera, apirilaz geroztik, bertan behera geratu da irailaren 14ko 17/2021 Errege Lege Dekretuak, gas naturalaren prezioen igoerak gasaren eta elektrizitatearen txikizkako merkatuetan duen eragina arintzeko premiazko neurriei buruzkoak, jasotzen zuen neurria, zeinak % 15 mugatzen baitzuen OTRn sartutako lehengaiaren kostuaren igoera, 2022ko urtarrilaren 1etik indarrean zegoena eta berrikuspen hori egin arte luzatu zena. Dirulaguntza hori amaitzean, kontsumitzaileek gasaren prezio errealak ordainduko dituzte, eta, edonola ere, maila historikoki normalak berreskuratzen ari dira.

Gas naturalaren TURa tarifa arautua da, eta lau bar edo gutxiagoko presioa duten eta urtean 50.000 kWh edo gutxiagoko kontsumoa duten gas naturaleko sareetara konektatutako edozein kontsumitzailek erabil dezake. Urriaren 18ko 18/2022 Errege Lege Dekretuaren bidez, zerbitzua ematen dieten jabeen erkidegoetara eta energia-zerbitzuen enpresetara zabaldu zen haren aplikazioa.

Gas naturalaren OTRa hiru hilean behin berrikusten da urte bakoitzeko urtarrilaren, apirilaren, uztailaren eta urriaren 1ean, eta eguneratu egiten da, baldin eta tarifan sartutako lehengaiaren kostuak indarrean dagoen tarifan erabilitako balioarekiko % 2tik gorako goranzko edo beheranzko aldaketa badu, edo, edonola ere, bidesari edo kanon berriak indarrean jartzen direnean. Balio hori BOEn jakinarazten da.

Era berean, urriaren 18ko 18/2022 Errege Lege Dekretuaren 2. artikuluak gas naturalaren azken baliabideko tarifa berri bat sortu zuen, jabeen erkidegoei, jabeen komunitateen elkarteei eta zerbitzua ematen dieten energia-zerbitzuen enpresei aldi baterako aplikatzekoa. Neurri hori apirilaren 1eko berrikuspena egin arte luzatu zen, 8/2023 Errege Lege Dekretuaren 38. artikuluaren bidez.

Kontsumitzaile horientzako lehengaiaren kostua % 30ean haztatzen da ekainaren 22ko ITC/1660/2009 Aginduaren formulatik eratorritako balioan, eta % 70ean irailaren 14ko 17/2021 Errege Lege Dekretutik eratorritakoan. Ondorioz, auzoko TURaren lehengaiaren kostua 2,6 zentimo euor/kWh da, urtarrilaren 1etik indarrean dagoen tarifan erabilitakoa baino % 22,59 txikiagoa. Horrela, apirilaren 1etik aurrera, auzokoen TUR terminoa % 15,71 eta % 20,98 artean jaitsiko da.

Hala, TUR4 % 15,71 jaitsiko da, TUR5 % 16,02, TUR6 % 18,42, TUR7 % 20,42, TUR8 % 20,55, TUR9 % 20,67, TUR10 % 20,72 eta TUR11 % 20,98.

670 milioi gasa mugatzeagatik

2022ko urrian, Gobernuak 3.000 milioi euroko ezkutu hori onartu zuen, neguko denboraleak eta Ukrainako gerrak eragindako energia-prezioek bultzatuta, kontsumitzaileak gas-tarifa arautuetatik babesteko balizko igoeretatik, praktikan bezeroen fakturentzako zuzeneko dirulaguntza baita.

Horrek harrabotsa eragin zuen kontsumitzaileak gas naturalaren tarifa arautura aldatzean. Tarifa berriari atxikitako gas naturaleko galdarak dituzten jabeen erkidegoen kasuan, zifra hori ez zen hain handia izan.

Ministerioko iturriek adierazi zutenez, Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak (CNMC) 670 milioi euro ordaindu dizkie TURa merkaturatzen duten lau enpresei irailaren 14ko 17/2021 Errege Lege Dekretuan araututako lehengaiaren kostuaren gehikuntzan % 15eko muga horregatik eta etxeen jabeen erkidegoei aplikatutako aldi baterako tarifagatik.

Elektrizitatearen zergak ere igotzea

Elektrizitateari dagokionez ere, pixkanakako igoera berriak erregistratuko dira zerga-kargetan apiriletik aurrera. Horrela, Elektrizitatearen Zerga Berezia (IEE) apirilaren 1etik aurrera % 2,5etik % 3,8ra igaroko da bigarren hiruhileko honetan.

Era berean, Energia Elektrikoaren Ekoizpenaren Balioaren gaineko Zergak (HPEEI) % 5,25eko tasa izango du apiriletik ekainera arte, eta % 3,5ekoa martxora arte.

Joan den urtearen amaieran, Gobernuak Errege Lege Dekretu bat ezarri zuen, elektrizitatearen (BEZa, elektrizitatearen zerga berezia eta % 7ko sortze-sarrerak) eta gasaren (BEZa) zergak pixkanaka berreskuratzeko, Gobernuak arindu baitzituen 2021etik, Ukrainako gerraren energia-krisiaren eragina indargabetzeko.