Getxoko Udaleko Lorezaintza zerbitzuak aste honetan landare-endoterapia tratamendua hasi du mokodun gorria intsektuak eragiten duen kaltearen aurka egiteko. Hasiera batean udalerriko hogei bat palmondotan eta pinu-beldarraren aurka, Areetako Las Mercedes kalean jardun da.
Teknika fitosanitario berritzailea da, zuhaitzaren sistema baskularrean baimendutako produktu bat zuzenean injektatzean datzana, haustutze gabe eta tratatutako zuhaitza zulatu beharrik gabe. Horrela, produktua ale bakoitzaren kopa osoan zehar banatzen da izerdiaren bidez, aipatutako intsektuenak bezalako izurriei barrutik eraginkortasunez aurre eginez.
Teknika horrek hainbat abantaila ditu: ez du ingurumen-sakabanaketarik eragiten, hau da, ez da lainorik, hautsik edo usainik sortzen; bateragarria da eremu publikoekin (parkeak, ikastetxeak, hiriko lorategiak...), ez du arriskurik pertsonentzat edo animalientzat; fauna osagarria eta ingurumena errespetatzen ditu; eraginkortasun luzekoa da (urtebete), eta, beraz, errepikatzeko edo fumigatzeko beharra murrizten du, eta prozesionariak, bere bizi-zikloan, pinuei eragiten dien desfoliazioa saihesten du.
“Gobernu taldean ingurumen politika arduratsu baten alde egiten jarraitzen dugu, prebentzioan, berrikuntzan eta ingurunearekiko errespetuan oinarrituta. Jarduera honek gure auzoen ongizatearekin eta Getxoko natura ondarea babesten duen kudeaketa publikoarekin dugun konpromiso irmoa islatzen du ”, adierazi du Iñigo Urkitza Ingurumen zinegotziak.
Mokodun gorriaren aurkako endoterapia
Mokodun gorriaren aurkako prebentzio-jardunari dagokionez, palmondo bakoitzari bi tratamendu egingo zaizkio, bi garaitan. Tratamendu bakoitzean palmondo bakoitzeko lau injekzio aplikatuko dira, Nekazaritza Ministerioak baimendutako produktu batekin. Aldi berean, monitorizaziorako lau tranpa jarriko dira, eta hilero berrikusiko dira intsektu horren presentzia kontrolatzeko.
Mokodun gorria (Rhynchophorus ferrugineus) koleoptero moduko bat da, gurgurioen familiakoa, burdin-gorrixka kolorekoa eta 2 eta 5 zentimetro arteko tamainakoa, Palmae familiako landare-espezieei eragiten diena. Jatorriz Asiako hego-ekialdekoa da, 1993an Granadan detektatu zen eta, ondoren, arro mediterraneo osoan hedatu zen. Milioika palmondo hil ziren, batez ere Kanarietako palmondoa eta datil-palmondoa. Kantauri Isurialdean, pixkanaka, Galiziatik zabaltzen joan da, eta dagoeneko gure autonomia-erkidegoan ere agertu dira kasuak. Berrogeialdiko organismotzat jotzen da Europar Batasunean, eta, beraz, berariazko legedi baten mende dago, izurri hori ez hedatzeko larrialdi-neurriak hartzeko, bai eta palmondoak herrialde jakin batzuetatik inportatzeko neurri murriztaileak hartzeko ere.
Prozesionariaren aurkako endoterapia
Prozesionaria edo pinu-beldarrari (Thaumetopoea pityocampa) dagokionez, Las Mercedes kaleko pinuetan hasi den endoterapia-tratamendua ere, zuhaitz apaingarrietako tratamenduetarako baimendutako beste produktu bat aplikatzean datza.
Prozesionaria intsektu lepidopteroa da, Europako, Asiako eta Afrika iparraldeko pinu basoetan ugari dagoena, baina Hego Amerikako zenbait eremutan ere sartu da. Espainiako estatuan pinuen intsektu defoliatzaile garrantzitsuenetzat hartzen da (zuhaitzen hostoen erorketa artifiziala eragiten duena). Haren beldarrak ile urtikatzailez estalita daude; ile horiek askatu eta airean zabaltzen dira; beraz, narritadura eragin dezakete gizakiengan belarrietan, sudurrean eta eztarrian, baita erreakzio alergiko biziak ere, toxina baten ondorioz. Pinuen adaburuen pinu-beldarraren jaitsiera, normalean apirila eta maiatza bitartean gertatzen zena, aurreratzen ari da, klima aldaketaren ondorioz azken neguetako tenperatura leunak direla eta. Jaitsiera hori unerik arriskutsuenetako bat da, txakurrak haiekin harremanetan jar baitaitezke.
