RRIAREN 10a Osasun Mentalaren Nazioarteko Eguna da. Joan den igandekoa covid 19-krisiaren ondoren ospa-tzen den lehena izan da. Pandemiak sortutako gizarte eta osasun-egoerak bizitza aldatu digu nolabait eta, krisi gehienetan bezala, haren ondorioek pertsonarik ahulenei biziki eragin diete: gaitza mental batek jota daudenak isolamenduaren, bakardadearen eta arreta soziosanitarioko faltaren zerikusiak bereziki jasan dituzte. Osasun mentala, orokorrean eta bere aldagai guztietan, osasun publikoaren erdipurdiko ikasgaia jarrai-tzen izaten da eta, esparru sozialean ezjakintasunagatik, aurreiritziengatik edo beldurragatik itzalargi beteriko errealitea da ere. Markatzaile guztiek adierazten dute pandemiarekin kasu hauek larriagotu egin direla, berriak areagotuz eta zaharrak okerragotuz. Haurrak, gazteak, helduak, adinekoak... gaitza mentalak ez du adinez, egoera ekonomikoaz edo ikasketez ulertzen, ez dago eraginik ez duen eta arreta behar ez duen tarterik, iristen denean dena suntsitzen du eta, bapatean, alarma guztiak pizten dira. Adibide bat: suizidioa adingabeen artean lehen heriotza-kausetako bat da dagoeneko, gaixotasun fisikoen gainetik, trafiko-istripuen gainetik, suizidioa bai... hitzarik ez...
Aipatuako eta gehiago guztiari ekiteko, gure gizartea askotarikoa eta tolerantea izan dadin, batzuen eta besteen ezberdintasuna gizartera dadin, baliabideak eta determinazioa behar dira baita gaixotasun mental orori lotutako arazoei errotik heltzeko beharrezko tresnak -emozioak eta sentimenduak barne- aktibatzea ere. Determinazioa eta baliabideak diodanean politika publikoez ari naiz -baita hezkuntza eta gizarte-sentsibilitate arloetan ere-, prebentzio-programez, laguntza-zentroak abian jartzeaz eta Adminiztrazio guzien primeran koordinaturik gizarte-zerbitzuez ere.
Berritu diren Eusko Jaurlaritzaren eta Foru-Aldundien arteko hitzarmenak, osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonen gizarteratzea eta bizi-kalitatea hobetzeko sendotu izanaekimen egundokoa da. Ez dadila azkena izan.
