AURTEN, dela 25 urte luze nire amatxo Xixili Arizmendi Etxenagusia hil zela (Manuel Arizmendi eta Ramona Etxenagusiaren alaba), hil ez, mundu honetatik joan egin zen, zitzaigun hobeto esan. Laster batean ipuin lehiaketa batera aurkeztu nintzen. Ipuin saltzaile bat zuen izenburua (“Nire amatxo Xixiliri, hil berriari, gizalegez” dedikatu nion). Honela hasten zen ondoren saritua izango zen ipuintxoa: “Bulegoko atea bultzatu egin nuen. Sabai zurixkan bonbilla isolatu eta haustu xahar batek ondar argitsu ilaun bat zorarazten zuen doi doi. Idazmakina soil, bakan baten ttarrapattak isilune horizka horri zentzuren bat eman nahian edo saiatuz ihardun ohi balitz zirudien. Telefono tramankulutsu beltzaren txilin hotsak dardarari ekin zion lotsati. Elkarrizketa itzaltsua izan zen gelaren bazter ilunenean. Ondoren, neure mahai papertsu eta desordenaturantz abiatzen ahalegindu nintzen baldarki, bihotzaren taupada hazituen noraezaz jabetu nahirik, sentimenduen erabateko harridurek ohizkoa izaten ez den aurpegiaren memelotze kontrolaezina berdintsu zitzaidalarik, igarrikaitza bilakatuz beste nire garaitako borondate erabakigarria. Negar zotin lehertuaren umetze itxia... “ama hil da. stop. etorri. stop. aita.”. Peruko Limako informazio berri postako mezu erregularra zen. Telegramak telefonoz aurreratzen dizkizun horietakoa. Arnasa bere ohizko senera itzuli arte, izerdi hotza xukatuz, itxaron egin nuen. Ongi-eza nagusitzen zitzaidalarik zutitzea erabaki nuen. Ireki nuen bulegoko leihotik sartutako haize ufada batek aurpegia jo ninduen ustekabean bortizki. Tristatu egin nintzen, ilundu lotsa, goibeldu borondatea eta, leunki, bakardadeak sarritan dohainik eskaintzen duen babesarekin negar isil eutsi ezinari ekin nion. Emakume hark elikatu ninduen, hark ni zaindu eta beilatu, hark ni laztandu eta losindu. Hark ni maitatu, bere erara bai, baina maitatu”. Horrela hasten zen ipuina. 25 urte. Bihotzean. Beti. Ez adiorik Xixili. Bi muxu laztan. Eskerrik asko, amatxo.
