Milan Kunderaren heriotzaren berri izan nuenean, haren obrak bilatu nituen nire liburuen artean. Besteak beste, Eleberriaren artea aurkitu nuen eta bertan nire bizitzako uneren batean azpimarratutako esaldiak aurkitu nituen. Baina, bere orrien artean, beste zerbait ere topatu nuen: Donostiako jatetxe bateko kontu bat, 2003ko uztailekoa. Bizitako une zoriontsuetako oroitzapenak gordetzen ditut askotan liburuetan, eta kontu hark gogora ekarri zidan une gogoangarri bat: bazkari bat, Xabier Rekalderekin. Estatuko jazz kritikarien artean handienetako izateaz gain, lagun handi bat, tamalez, hiru urte beranduago, 2006. urtean, hil zena auto istripu baten ondorioz.

Horrela, Kunderak Rekalderen oroitzapena ekarri zidan, jazz jaialdien denboraldiak urtero ekartzen didan bezala, hura baitzen elkar ikusten genuen urteko sasoi bakarra. Xabierren oroitzapen asko gordetzen ditut, zein kritiko agertzen zen hutsik dagoen musikarekin edo birtuosismo antzuarekin, eta nola emozionatzen zen arima zuen musikarekin, Miles Davis, John Coltrane edo Wayne Shorterrena, besteak beste. Eta gogoratzen dut, baita ere, egun batean motxila lapurtu ziotela eta kontatu zidala lur jota zegoela, ez bere dokumentuak eta dirua eraman zituztelako, baizik eta poemak idazteko erabiltzen zuen libretarik gabe utzi zutelako.

Izan ere, Xabierrek ondo zekien zer den garrantzitsua eta zer ez; zerk irauten duen denboran eta zerk ez. Eta, harentzat, gauza garrantzitsuen artean zeuden hitzak, musika, lagunak… Gainerakoa, gauzak baino ez ziren. Xabier joan zitzaigun baina zorionez, bere hitzak utzi zizkigun, Kunderak utzi dizkigun bezala, edo Miles Davisek bere musika utzi digun bezala. Denboran irauten duten gauzak utzi zizkiguten. Horregatik gustatzen zait maite ditudan pertsonei liburu bat eta disko bat oparitzea, musikarekin eta letrekin distantzia gaindi daitekeela sentitzen baitut, baita heriotza ere. Melodia eta paragrafo artean elkar aurkitu dezakegula sentitzen dut, egun batean liburu baten orrien artean oroitzapen bat aurkitzen ditugun bezala.