Kontzientzia
lehen aldia izan da Isabelentzat. Ez du aurretik inoiz manifestaldi batean parte hartu. Inoiz ez du pentsatu kalera irten behar zuenik ezer eskatzera, ezer aldarrikatzera. Inoiz ez du bere burua halako batean irudikatu. Hirurogeita hamar urte bete ditu eta iaz hil zitzaion senarra gaixotasun luze baten ondoren. Ordutik, egunero hitz egiten du telefonoz alabarekin, eta astean bitan elkartzen dira kafe bat hartu, edo zinemara joateko. Urte honetan azken hogei urtetan baino gehiagotan joan da zinemara. Senarrari ez zitzaion gustatzen. Ez zitzaion gustatzen zinemara joatea, ezta bere emaztea bera gabe joatea ere.
Alabak animatu zuen. Zatoz nirekin manifestaziora, esan zion. Baina zertara?, berak. Martxoak 8a da, ama, gure eguna. Zuk ere baduzu zer aldarrikatu. Lotsaz eta beldurrez gerturatu zen bertara, baina heltzean, bat batean, urduritasun guztiak desagertu ziren. Ingurura begiratu eta bere alabaren adineko emakumeak, bere ilobaren adineko neskatoak, eta bere adineko andreak denak batera ikustean, bere lekuan sentitu zen. Inoiz baino gehiago bere lekuan. Nork esango zion ba manifestazio batean sentitu behar zuenik azken urteetan sentitu ez duen poza, emozioa, indarra. Negarrez bukatu zuen, hunkituta. Ezagu-tzen ez zuen indar baten aurrean.
Astebete pasatu da ordutik, eta zer aldatu da? Bere buruari galdetzen dio. Bere pentsamendu eta sentimenduei dagokienez, aldaketa nabari du. Manifestazioan hainbeste emakumerekin batera egoteak, zerbait eman dio, indarraz eta auto-konfiantzaz gain: kontzientzia. Berdintasun ezaren eta botere harremanen desorekaren kontzientzia. Inoiz baino kontzienteago da gaur bizitzan zehar izan dituen muga guztiez, falta izan zaion askatasunaz, inoiz baino argiago ikusten du bere lanak nola gutxietsi diren. Alabari deitu dio. Pixka bat berandu heldu zait kontzientzia, esan dio. Eta segituan PPk emakume etorkinen inguruan egindako proposamena lotsagabekeria dela esan dio, haserre. Inoiz ez da berandu, ama, erantzun dio alabak, bere amaz harro.