Bizitza perfektua ez da existitzen. Eta eguneroko arazoek ez dituzte prentsaren titularrak bereganatzen. ‘Bihurguneko nasa’ liburu bakarra da, klase ertaineko emakume baten eguneroko arazoei ahotsa ematen diena. Bizitza bera bezain erreala den istorio honekin, Uxue Apaolaza idazleak (Hernani, 1981) Euskadi eta Literatura 2022 saria eskuratu du Euskarazko Literatura modalitatean. “Ez naiz kontziente, egia esan. Oso ustekabean etorri naiz hona”, aitortu du Apaolazak.
Historia hau duela hamar urte sortu zen, idazlea Madrilen bizi zenean. “’Bihurguneko nasako’ 9 ipuinak banan-banan sortu ziren, beste batzuen artean, Madrilen bizi izan nintzen hamar urteetan. Baina hori zirriborroak ziren. Ziurgabetasun ekonomikoko une batean Ignacio Aldekoa bekara aurkeztea erabaki nuen, eta orduan ondu nituen ipuinak: hautatu, berridatzi mila aldiz, Lurren ahotsera ekarri, lotura batzuk egin...”, dio. Idaztea ikaskuntza pertsonala izan zen. “Nire obsesioak kutsatzeko ez bada, nire burua ulertarazteko, bestela esan ezin ditudanak sortzeko, maite nazaten, hiltzaile ez bilakatzeko... ez dago helburu zintzorik”, jarraitzen du.
Madrilen bizi den eta Juan, Josetxo, Fer eta Estebanekin topo egiten duen Lur emakumearen istorioa kontatzen du. Bere bizipenek arauaren barruan sentiaraziko dute. Lourdes Otaegik, Ane Labakak, Jon Martinek, Yurre Ugartek eta Josu Jimenezek osatutako epaimahaia ados dago ondo irtendako istorioa dela eta identitateari buruzko hausnarketa aberatsa eskaintzen duela. “Atseginez irakurtzen den prosa gihartsuan idatzia dago, eta literatura-lan zehatzak ere halako gordintasun bat ematen dio, azalpen eta luzamendu guztietatik soberan dagoena. Edukiari guztiz egokitutako hizkuntza da, dinamika bizi batean, non irakurleak protagonistaren begirada ernea hautemango duen xehetasunen tolesetan sakondu”, diote.
Uxue Apaolazak ez du argi noiz hasi zuen idazteko grina. “Lehen grina, indartsuena, eta oraindik ere hala dena, irakurtzekoa izan zen. Era obsesibo xamarrean, bizio moduan, 11 edo 12 urterekin uste dut (lehenago ere irakurtzen nuen), ordura arte fantasiaszkoa zirudien mundua, serioagoa bilakatu zen, jasaten zaila zen mundu hau bihurritu, tolestu, pitzatu, hedatzen zuen leku bat zen literatura, ordudanik bizitzen lagundu zidana”, aitortu du. ‘Umeek gezura esaten dutenetik '(2005); ‘Irakurri hamaika idazki literario irakurtzeari buruz' (2008) edo ‘Mea culpa '(2019) lanen ondoren, ‘Bihurguneko nasa' iritsi da, idazketaz gozatzen jarraitzeko asmoz.
