Datorren asteartean, azaroak 16, goizeko 9:30ean, Arbós Maisu ospetsuari buruzko 'Arbós Maisua. Musika eta Abangoardia' izeneko erakusketa inauguratu egingo dute Bilbao Musikaren instalazioetan. Bilbao Musikak, Arbós Fundazioak eta Madrilgo Orkestrak antolatutako erakusketa hilaren 30era arte egongo da ikusgai, astelehenetik ostiralera, 9:00etatik 21:00etara.

Esposizioa orkestra-zuzendari, biolinista eta konpositore izan zen Enrique Fernández Arbós (1863-1939) Maisuaren bizitza eta obra azaltzen duten panelek osatzen dute. Musikak Estatuan zein nazioarte mailan izan duen enbaxadore garrantzitsuenetakoa da Arbós.

Martín Baeza-Rubio orkestra-zuzendaria komisario duen eta Espainiak Alemanian duen enbaxadak 2019an Berlinen aurkeztu zuen erakusketa hau Maisu polifazetikoaren bizitzari eta obrari buruz egindako ikerketaren emaitza da, bere doktore-tesian islatzen dena.

Halaber, erakusketarekin bat eginez, azaroaren 18an, ostegunean, Arbós maisuaren inguruko hitzaldia emango du Martin Baeza-Rubio orkestra-zuzendari eta doktoreak, 18:30ean, Bilbao Musikako Auditorioan; eta amaieran, José Luis Temesek zuzendutako Arbósi buruzko ikus-entzunezkoa proiektatuko da. Sarrera librea izango da edukiera bete arte. Betiko lez, covidaren aurkako segurtasun eta osasun neurri guztiak errespetatuko dira.

Eta asteari amaiera emateko, Almansako Martin Baeza-Rubio zuzendariak Bilboko Udal Musika Bandaren zuzendaritza hartuko du azaroaren 21ean, igandea, eguerdiko 12:00etan Euskalduna Jauregian “Hurbileko munduak” kontzertua eskaintzeko non Jesus Guridi, Giuseppe Verdi, Joaquín Turina, Pietro Mascagni, Richard Wagner eta Manuel de Falla musikari handien lanak entzungo diren, besteak beste.

ENRIQUE FERNÁNDEZ ARBÓS

Biolinista, hezitzailea, konpositorea, idazlea, kritikaria eta bere garairako artista aurreratua, Arbós Berlingo Orkestra Filarmonikoko (1886tik) eta Bostongo Orkestra Sinfonikoko (1903tik aurrera) kontzertinoa izatera iritsi zen. Estatuan musika sinfoniko eta sinfoniko-koralaren bultzatzaile handia izan zen, eta birak egin zituen lurralde nazional osoan zehar Madrilgo Orkestra Sinfonikoaren buru zela. 1904 eta 1939 bitartean, Madrilgo Orkestra Sinfonikoaren zuzendari titularra izan zen, Estatuko orkestra baten zuzendariaren ibilbiderik luzeena.

Mundu mailako ehun eta hirurogeita bi estreinaldi egin zituen zuzendari gisa, Sergei Prokofieven biolin eta orkestrarako 2. Kontzertua barne. Haren gidaritzapean, musikaren historiako laurehun eta berrogeita bost obra garrantzitsu interpretatu ziren lehen aldiz Espainian.

Fernández Arbós irakasle izan zen Hanburgoko Unibertsitatean (1888), Madrilgo Goi Mailako Musika Kontserbatorioan (1888-1939), Londresko Royal Academy of Music-en (1901) eta Londresko Royal College of Music-en (1894-1916). 1924an San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademian sartu zen akademiko numerario gisa. Beste ezein espainiar musikarik ez zuen Enrique Fernández Arbós bezain beste nazioarteko kondekorazio eta aintzatespenik jaso.

MARTÍN BAEZA RUBIO

Martín Baeza-Rubio orkestra-zuzendari espainiarrak karrera musikal oparoa du, eta ibilbide bikainarekin hasten da: lehen Trompeta Solista Deutsche Oper Berlin (2001-2013), Lucerne Festival Orchestra (2003-2013) eta Toscanini Filarmonikokoa (2003-2006), Mahler Chamber Orchestran ere izan zen (1997-2002), Berlingo Orkestra Filarmonikoko Karajan Fundazioko kide izan ondoren (1999-2002). Lehen tronpeta gonbidatu gisa aritu da mundu osoko talde ugarirekin, Municheko Filarmonika, Bayerische Rundfunk eta Alemaniako Irratiko orkestra gehienak barne.

Jorma Panula zuzendari eta irakasle ospetsuarekin egin zituen orkestra-zuzendaritzako ikasketak. Lorin Maazelekin (2003-2007) eta, bereziki, Claudio Abbadorekin (1996tik 2014ra) izan duen harreman zuzen eta etengabeak hainbat proiektutan lan egin du, eta, gainera, kaudimena, teknika, arintasuna, keinua, ikuspegi handia, sendotasuna eta musikaltasun aparta eman dizkio, gaur egun zuzendari gisa egiten duen lanaren bidez.

Berlin Opera Chamber Orchestraren zuzendari titularra 2013tik, Kammerensemble Modern der Deutsche Oper Berlin-eko musika-zuzendaria 2004tik, Vienako Musikverein-en estreinatu zen zuzendari gisa 2008an eta Berlingo Philharmonie-n 2013an. 2009tik, Almansako Nazioarteko Musika Jaialdiko (FIMA) zuzendari artistiko eta musikala da.

Zinema, Irrati eta Telebistarako grabatu du 23 herrialdetan eta 100 CD eta DVD baino gehiagoren grabazioan parte hartu du. Munduko areto eta jaialdi garrantzitsuenetan kontzertuak eman ditu, besteak beste, Abbado, Rattle, Petrenko, Haitink, Chailly, Maazel, Boulez, Thielemann, Ozawa, Baremboim, Masur, Mehta, Jansons, Harnoncourt, Gergiev, Menuhin, Salonen, Rostropovich, Termikanovitx, Nelinnov eta abar zuzendariekin.

Martín Baeza-Rubio Nazioarteko Doktorea da Madrilgo Unibertsitate Autonomoan kalifikazio gorenekin eta "cum laude" Madrilgo Unibertsitate Autonomoan. Enrique Fernández-Arbós maisuari buruzko bere ikerlanak Euskal Herriko Unibertsitateak eta Donostiako Orfeoiak antolatutako Musika Ikerketako Nazioarteko Lehiaketaren hirugarren edizioan Lehen Saria jaso zuen 2003an. Hainbat izendapen eta sari jaso ditu interprete, zuzendari eta Espainian zein atzerrian egindako kultura- eta hezkuntza-lanagatik. Ikastaroak, hitzaldiak eta klase magistralak eman ditu Europa osoan, Asian eta Amerikan.

JOSÉ LUIS TEMES

Madrilgo Goi Mailako Musika Kontserbatorioan titulatua, non Federico Sopeña, Martín Porrás, Enrique Llácer eta Ana Guijarrorekin ikasi zuen, besteak beste. Berrogeita hiru urteko lanbidean, mila kontzertu baino gehiago zuzendu ditu, hirurehun eta berrogeita hamasei estreinaldi absoluturekin. Hiru mendeko espainiar musikako ehun eta bederatzi disko grabatu ditu, laurehun hitzaldi baino gehiago eskaini eta hemezortzi liburu argitaratu. Horien artean musikalak ez diren zenbait saiakera daude - esaterako, “Amores a mares”, bikotearen fideltasunari buruzko hausnarketa berezia.

Ikus-entzunezkoen arloan, LUZ proiektua garatzen ari da, espainiar sinfonismorik onena eta kultura nazionalaren beste alderdi batzuk lotzen dituen metraje ertaineko proiektua. Lan horietako hamar aurkeztu ditu orain arte

2008an Musikako Sari Nazionala jaso zuen, "Orkestra-zuzendari gisa egindako lan handia" eskertzeko.