Olentzero eta Mari Domingiren kalejirak amama eta aititeei omenaldia egingo die

Topaketan Bilbok gaur egun bizi duen egoerari buruzko iritziak trukatzeko aukera izan dute, eta hiriko espazio desberdinetan eta auzoetan Gabonetarako programatutako aisialdi eta kultur eskaintzaren berri ere jaso dute. Baina, batez ere, Bizkaiko hiriburuan egingo duten egonaldiaren inguruko azken xehetasunak errepasatu dituzte. Kalejira izango da horren lehen mugarria, eta aurten, gainera, ordu erdi aurreratuko dute irteera. Horrela, astearte honetan, abenduaren 23an, pertsonaia magikoek ilusioz beteko dituzte berriro Bilboko kaleak, 17:30etik aurrera, Arriaga Antzokira iritsi arte. Han igaroko dute gaua, haurrei harrera egin ahal izateko asteazken goizean, hilak 24.

Ilusioz betetako proposamena da, imajinario kolektiboan jada finkatuta dagoena, eta aurten amama eta aititeei omenaldia egin nahi die, beren pazientzia, jakinduria, arreta desinteresatua, samurtasuna eta urteetan zehar emandako ereduagatik, "neguan gidatzen gaituen argia piztuta mantentzen baitute".

"Izan ginenaren oroimen bizia eta oraindik izan gaitezkeenaren promesa" diren adineko pertsona horien ordezkari gisa, desfilearen buruan Galtzagorri Nagusia egongo da bere ‘Argiontzia’tik, euskal tradizioaren farola eta Olentzero eta Mari Domingirekin batera doan segizio osoari bidea markatuko diona.

Horren argiak harrera egitera hurbilduko diren pertsona guztien ametsak piztu direla adieraziko du eta, aldi berean, Bitoriano Gandiagaren ‘Gabon dut anuntzio’ bertsoek inspiratuta, Gabonak elkartasunak eta partekatze balioek markatuta ospatzeko deia ere izango da.

Carlton Hotelean, agurra eta kalejiraren abiapuntua

Hala, ‘Argiontzia’ ren gidaritzapean, Olentzero eta Mari Domingi Bizkaiko hiriburutik ibiliko dira euren ohiko Kalejiran abenduaren 23ko arratsaldean, asteartea.

Ibilbideak irteera aurreratuko du aurten, eta 17:30ean abiatuko da, Moyua plazatik, Carlton hoteleko balkoitik jendetzari ohiko agurra egin ondoren; ohiko trafikoaren kontrako norabidean egingo du, horrela ibilbidearen hasierako puntuan biltzen den jendearengandik hurbilago iristeko. Hortik, Kale Nagusia zeharkatuko du, Arriaga Plazara iritsi arte.

Ohitura denez, Olentzerok bere egurrezko Pottoka handiaren uhalak eramango ditu, eta Mari Domingi izango du lagun bere Okan, Basajaun bere Trizikloan oparien gurdiarekin, eta Lamia bere pertikan, ikuskizunaren ahotsa izango dena. Oka ere ez da bakarrik joango, "antzar kumeek" lagunduko baitiote ibilbide osoan zehar.

Olentzero eta Mari Domingiren laguntzaile nekaezinak, Galtzagorriek, parte ere hartuko dute, Galtzagorri Nagusiaren zuzendaritzapean. Azken hori beteranoena da, eta Gabonetako lankideen anabasari jakinduria eta ordena ematen dizkio. Pertsonaia hau, Olentzero eta Mari Domingiri laguntzen eta lan handi hau egiten daramatzan urte guztiei esker, hiri osoaren errespetua merezi duen kaskagorri xamurra da, eta gure adinekoei omenaldi berezia egiten die.

“Ipurtargiak” -hiru ipurtargi erraldoi- ez dira faltako, eta familien gozamenerako, proposamenarekiko fantasia mitologiko gehiago sortuko dute, argi magiko batekin jolas giroa sortuz.

Desfilearen atzealdean, azken orduko eta galdutako gutunak jasotzen, Herensuge "Gutu" izeneko euskal herensuge mitologikoa egongo da, bere buztan luzea txikienek nahi dituzten gutunez osatuta. Aurreko kalejiretan jasoak, gutun hauek herritarren ametsak eta ilusioak irudikatzen dituzte.

Kalejira, Gaztedi Dantzari Taldea eta Salbatzaile herriko dantza taldeek alaituta egongo da, eta musikaz gonbidatuko dute dibertsiora. Zanpantzarrak edo joaldunen talde handi bat arduratuko da segizio magikoa irekitzeaz, Olentzero eta Mari Domingiren etorrera adieraziz, euren soinu tradizional eta mitologikoenaren bidez.

Agurra, Arriaga Antzokiko balkoitik

Segizioa 18:30ak aldera iritsiko da Arriaga Antzokira, eta bertan Bilboko Gabonetako pertsonaia magikoen musika bandak hartuko ditu, argiz eta kolorez beteriko antzerki eta musika ikuskizun batekin, zirkuko tradizioak eta Zuberoako inauteriak uztartzen dituzten jantziekin jantzitako pertsonaiekin.

Juan Mari Aburto Bilboko Alkateak eta Itziar Urtasun Berdintasun eta Jaietako zinegotziak harrera egingo diete Kalejirako protagonistei eta, ondoren, Arriaga Antzokiko balkoira igoko dira, bertan bildutako dauden pertsona guztiak agurtzeko. ‘Olentzero’ eta ‘Horra Mari Domingi’ kantu tradizionalak abesteko unea izango da, eta baita Bilboko Gabonetako kantutegian berriki gehitutako beste abesti batzuk ere, hala nola, ‘Argiontziari kanta!’. Amaitu ondoren, Antzoki barrura erretiratuko dira, atseden hartzeko eta hurrengo egunerako indarrak hartzeko.

Harrera Arriaga Antzokian, hilaren 24an

Indarberrituta, hurrengo eguneko goizean, abenduaren 24an (asteazkena), Bilboko etxe guztietan bisita-txanda hasi baino ordu batzuk lehenago, Bilboko haurrekin elkartuko dira, haien gutunak eskura jasoko dituzte eta aurrez aurre helarazi nahi dizkieten nahiak entzungo dituzte.

Harrera, herritarrentzako erreferentziazko topaketa, 11:00etan hasiko da, eta 14:00ak arte luzatuko da, Arriaga Antzokian.

Sarrerako ordena bermatze aldera eta itxaronaldia ahal denik eta txikiena izan dadin, txanden sistema erabiliko da aurretik hartutako sarreren bidez.

Gainera, itxaronaldia animatzeko, Udalak hainbat jarduera prestatu ditu Antzokiaren kanpoaldean, goiz osoan zehar, 11:00etan hasita. Haien artean, taloak egiteko tailerra eta makillaje artistikoa egongo dira.

Era berean, Lamia eta Galtzagorri Nagusia bat-batean eta ezustean agertuko dira Arriaga plazan, antzerki eta musika magia kutsua emateko.

Dibertsioa pertsona guztientzat

Olentzeroren eta Mari Domingiren kalejiran eta Arriaga Antzokiko asteazkeneko harreran irisgarritasun-neurriak txertatuko dira desgaitasuna duten pertsona guztiek ekitaldi horiekin gozatzeko aukera izan dezaten. Hamarkada bi baino gehiago dira Udala aisialdi inklusiboko eskaintza sustatzen duten politikak eta programak garatzen hasi zenetik.

Hartara, Kalejirak desgaitasuna duten pertsonentzako gune bi izango du gordeta, edukiera osatu arte. 16:30ean, Bizkaiko Foru Aldundiaren eraikinaren aurrean gune bat egokituko da, espaloian bertan; eta 17:30ean, Arriaga plazaren inguruan, ikurrinatik hurbil eremu bat irekiko da.

Era berean, aurreko urteetan egin zen bezala, autismoaren espektroko nahastea (AEN) duten pertsonek jarduera jendetsu horietan parte har dezaten errazteko, Bilboko Udalak sarbide zuzena izateko aukera eskaini die Arriaga Antzokian egiten den harrerara. Gainera, topaketa honek neurri integratzaileak ere izango ditu, hala nola, zeinu-interpreteen zerbitzua, eta mugikortasun murriztua duten pertsonei laguntzeko eta haietara iristeko zerbitzua

#BilbaoGabonak

Jarduera horiek Udalak Gabonetarako abian jarri duen #BilbaoGabonak proiektuaren parte dira. Proiektu horren helburua da uriko gune guztietara magia eramatea, eta Gabon inklusibo eta bereziak lortzea, publiko guztiarentzako esperientziak eskaintzen eta Bilbo aisia, kultura eta merkataritzako erreferente gisa kokatuz.

Tradizioa, jai-giroa, argiztapena eta sorpresak uztartzen dituzten jardueren artean daude Gabonetako Azoka (aurten, Kasilda Iturrizar parkean), Kasilda Iturrizarren Baso Magikoa (Desioen Postontzia, Gabonetako ‘Arcade’ak eta "El secreto de la Navidad/Gabonetako sekretua" antzezlana barne) eta izotz sintetikodun sei erraileko patinaje-pista eta txirrista handia. Hori guztia, hiria eta auzo guztiak argitzen dituzten argiekin jantzita.