'Zinema Kartelak Bilbon' erakusketa, ikusgai Ondare Aretoan

Asteazken honetatik aurrera, 1935 eta 2000 urteen artean zinema-kartelen hamabi diseinatzaile garrantzitsuenetariko en lana batzen duen 'Zinema Kartelak Bilbon' izeneko erakusketa ikus daiteke Ondare Aretoan.

Begoña de Ibarra Bizkaiko Foru Aldundiko Kulturako zuzendari nagusiak; Ignacio Mitxelena Usatorre eta Bernardo I. García de la Torre komisarioekin batera, aurkeztu du Bilbon proiektatutako filmen 49 kartel-sorta, Estatuko bilduma pribatu garrantzitsuenetariko batetik datozenak.

Begoña de Ibarrak azaldu duenez "erakusketa honek bat egiten du Ondare Aretoaren helburu estrategikoekin, gure historia hurbilena kontatzen duten dokumentuak eta lanak berreskuratu, ordenatu eta ikusarazteko. Kasu honetan, Bilboko zinema-aretoetan ikusgai egon ziren 49 Zinema Kartelak dira." Eta gaineratu duenez "Guztiak iraganeko irudi oso ezagunak dira, garai bateko historia kontatzen dute, zehazki 1935tik 2000.urtera artekoa, eta zinemak duen garrantzi sozialaz hitz egiten dute."

Erakusketa Zinebi - Bilboko Zinema Dokumentalen eta Film Laburren Nazioarteko Jaialdiarekin batera egingo da, eta zinema-sorkuntzaren eta haren memoria grafikoaren arteko lotura indartuko da.

Ignacio Mitxelena Usatorre, bildumaren jabea eta zinemari lotutako arte grafikoan aditua, eta Bernardo I. García de la Torre, Bilboko proiekzio-aretoen tipologia arkitektonikoetan aditua, komisarioen eskutik, erakusketak unibertso bisualari begirada zabala eskaintzen du, ikusleei belaunaldiz belaunaldi lagundu diena.

Hiru aldi estilistiko handitan oinarritutako ibilbidea

Renau, Raga, Peris Aragó, Soligó, MCP, Jano, Mac, Cruz Novillo, Iván Zulueta, Prieto, Mariné eta Juan Gatti artistek sinatutako kartelek zinemari lotutako arte grafikoaren bilakaeraren inguruko ibilbidea eskaintzen dute. Ibilbide horrek hiru etapa handi ditu: lehenengo fasea berrikuntza estilistikoaren amaierako aldiari dagokio, 1935. eta 1940. urteen artean garatua; bigarren etapa naturalista da, 1940tik 1960ra bitartekoa; eta hirugarren fasea sinbolista da, 1960tik aurrera hasia, pop art, espresionismoa, surrealismoa eta postmodernismoa bezalako korronteen eraginak markatua.

Gainera, erakusketa aberastu egiten da Chapí, Albericio, Eguileor, Olariaga eta Úrculo autoreen lanekin. Horri esker, denboran zehar kartelismo zinematografikoari forma eman dioten hizkuntza bisualei buruzko begirada zabaltzea izango da posible.

Lehen aldiz aurkeztutako material grafikoa eta Bilboko zinemari lotutako objektuak

Kartelez gain, erakusketak publizitate-gidak, fotokromoak, press-book-ak, ikuskizunak eta Bilboko esperientzia zinematografikoari lotutako hainbat objektu erakusten ditu. Néstor Basterretxeak bere «Ama Lur/Tierra Madre» filmerako diseinatutako grafikoak nabarmentzen dira, 1968an estreinatu zenetik erakutsi ez ziren publizitate-argazkiekin batera.

Aro bat markatu zuten filmak

Zinema kartel-sorta arduratsu honetan, munduko hainbat zinematako izenburu enblematikoen ibilbide bisuala zabaltzen da. Hollywoodeko klasiko handietatik, hala nola 'Tú y yo', 'Pinocho', 'La ley del silencio' eta 'De entre los muertos (Vértigo)', 'Oliver Twist' filmaren soiltasun eta dramatismora, Europa ordezkatzen duena, kartel bakoitza zinemaren aberastasun kultural eta estetikorako leihoa da.

Erakusketak 'Morena Clara', 'El inquilino', 'El espíritu de la colmena' eta 'Tacones lejanos' izenburuak iragartzen dituzten kartelak ere erakusten ditu, zazpigarren artearen hainbat garai eta sentsibilitate islatzen dituztenak. Euskadik, bere aldetik, begirada propioa eskaintzen du, 'La casa sin fronteras', 'Siete calles' eta 'Ama Lur' izenburuekin, euskal herriaren identitatea eta arima atzematen baitute. Japoniatik, 'Rashomon' bere indar narratibo eta bisualarekin dator, eta munduko zinemaren historiaren mugarri da.

Kartel horietako bakoitzak film baten berri emateaz gain, artelan bat ere bada berez. Irudi bakoitzaren atzean egile bat dago - pintorea, ilustratzailea, argazkilaria, umorista grafikoa edo karikaturagilea -, eta bere estilo partikularrarekin lan zinematografikoaren espiritua interpretatu egin du. Bere helburua: begiradak erakartzea, edukiari buruzko informazioa ematea eta, batez ere, ikuslea liluratzea, irudikatzen duen filmaren funtsa inoiz traizionatu gabe. Horrela, kartel horiek zinemaren historiaren lekuko bisual eta XX. mendeko arte grafikoaren funtsezko pieza bihurtzen dira.

Inprimatzeko teknikak eta ondare grafikoa

Erakusketak XX. mendean zehar erabilitako inprimatzeko tekniken bilakaera ere erakusten du, hala nola estanpazio litografikoa, offset fotomekanika eta sistema digitalak.

Erakutsitako elementu guztiak Ignacio Mitxelena Usatorreren bildumakoak dira.