Amnistiari buruzko legea indarrean sartu da, BOEn argitaratu ondoren

Kataluniako normalizazio instituzional, politiko eta sozialerako Amnistiaren Lege Organikoa, Kongresuaren gehiengoak maiatzaren 30ean onartutakoa, astearte honetan sartuko da indarrean, Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE) argitaratu ostean.

Felipe VI .ak zigortutako Kataluniako normalizazio instituzional, politiko eta sozialerako amnistiari buruzko ekainaren 10eko 1/2024 Lege Organikoaren hitzaurrea eta hiru tituluak astearte honetan argitaratutako 141. BOEren lehen 23 orrialdeetan daude.

Hemendik aurrera, 'proces' -ari lotutako auziak mahai gainean dituzten epaile eta auzitegien esku geratuko da aplikazioa. Hauek dira auzi horiek: Auzitegi Gorena, Auzitegi Nazionala, Kontuen Auzitegia eta 300 auzi baino gehiago Kataluniako epaitegi eta auzitegietan.

Legearen arabera, kautelazko neurriak eta indarrean dauden atxilotze aginduak berehala etengo dira, baina desadostasunak daude legelarien eta Goreneko fiskalen artean, 'proces' aren buruzagitzaren epaiketan akusazioa egin zutenen artean.

Are gehiago, Auzitegi Goreneko fiskalek Alvaro Garcia Ortiz Estatuko fiskal nagusiari jakinarazi zioten bidegabeko eralgitzearen delitua amnistiatzearen aurka daudela, arauak berak baztertu egiten duelako eta, gainera, "Europar Batasuneko (EB) finantza-interesei eragiten dielako", Oriol Junqueras Kataluniako presidenteorde ohiari eta Raul Romeva, Jordi Turull eta Dolors Bassa kontseilari ohiei dagokienez.

Era berean, hiru iheslariri eragiten die: Carles Puigdemont Kataluniako presidente ohiari eta Toni Comin eta Lluis Puig kontseilari ohiei.

Epaileek alderdiei galdetuko diete legea aplikatu aurretik

Horrenbestez, fiskal horien arabera, Puigdemonten eta ihes egindakoen aurkako atxilotze agindua ezin da amnistiagatik kendu, haien ustez, agindu horiek indarrean egotea justifikatzen duen delitua ezin delako amnistiatu, bidegabeko eralgitzea.

Horregatik, Pablo Llarena Goreneko epaileak emango duen lehen pausoa defentsa eta akusazioei galdetzea izango da, herrialdeko epaitegi eta auzitegien gehiengo handi batek egitea aurreikusten den bezala, hau da, aldeengana jotzea, eragina jasan dezakeen prozedura bakoitzean amnistiaren aplikazioari buruzko informazioa eman dezaten.

Orduan jakingo da Fiskaltzaren jarrera, jarduketa-batasuna mantendu nahi baitu, nahiz eta oraindik ez jakin zein izango den bere jarrera dirua bidegabe erabiltzeari edo kautelazko erabiltzeari dagokionez. Erabaki horren azken hitza fiskal nagusiaren esku egongo da.

Hala ere, arauaren aplikazioa faktore baten mende gera daiteke; izan ere, auzitegiek bi hilabete dituzte legea aplikatzeko, eta konstituzio-kontrakotasuneko arazo bat plantea dezakete Konstituzio Auzitegian edo epaitu aurreko arazo bat EBko Justizia Auzitegian, eta lantzen ari diren prozesua etenda geratuko litzateke.

2011ko azaroaren 1etik 2023ko azaroaren 13ra

Amnistiak 2011ko azaroaren 1etik 2023ko azaroaren 13ra bitartean Kataluniako prozesu independentistarekin zerikusia duten eta administrazio- edo kontabilitate-erantzukizuna duten delitu eta egintza guztiak estaltzen ditu.

Amnistiak eragindako kausa gehien Katalunian daude, Ministerio Fiskalak 300 inguru ezarri baitzituen, Bartzelonan jazotako gertakarietara mugatzen direnak kontuan hartu gabe, han gertatu baitziren 'proces' aldian istilu gehien.

Estalita geratzen dira Kataluniako sezesioa aldarrikatzeko edo sustatzeko edo 2014ko azaroaren 9ko eta 2017ko urriaren 1eko kontsultak eta hori eragozteko polizia-ekintzak egiteko egindako ekintzak.

Europako justiziarekiko epaiketa aurreko balizko arazoen aurrean blindatzeko, legeak artikulu batean ezartzen ditu amnistiatik kanpo geratzen diren delituak, eta bidegabeko eralgitzearen barkamena eta larritasun handieneko terrorismoa mugatzen ditu.