Enplegu-zerbitzu publikoetan inskribatutako kontratuen iraupena 48,95 egunekoa izan zen urtarrilean batez beste, 2006tik izan duten kopururik txikiena, nahiz eta lan-erreformak oso iraupen laburreko kontratuei zigorrak ezarri zizkien eta kontratu mugagabea kontratu arrunta bezala ezarri zuen, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak (SEPE) Europa Pressek jasotako datuen arabera.
Zehazki, lan-erreformak 30 egunetik beherako aldi baterako kontratuak amaitzean enpresaburuek ordaindu beharreko kotizazio gehigarri bat jasotzen du, gaur egun 29,74 eurokoa dena.
Hala ere, 2024rako Kotizazio Oinarrien Behin Betiko Aginduak, laster argitaratuko denak, % 5 inguru igoko du zigor hori, 31,22 eurora arte, gutxieneko oinarriak izango duen igoerarekin bat etorriz (+%5, lanbide arteko gutxieneko soldata bezalaxe).
Zigor hori enpresei oso kontratu laburrak, egunekoak edo lau aste eskasekoak egiteko pizgarriak kentzeko modutzat hartu zen.
Urtarrilean 1.185.600 kontratu erregistratu ziren, 2023ko hil berean baino % 1,2 gutxiago. Horietatik guztietatik 506.622 kontratu mugagabeak izan ziren, aurreko urtean baino ia % 4,5 gutxiago, eta 678.978 aldi baterako kontratuak izan ziren, 2023ko hilabete berean baino ia % 1,3 gehiago.
Guztira, aldi baterako kontratuak ekitaldiko lehen hilabetean egindako kontratazioen % 52,27 izan ziren, eta % 42,73 kontratu mugagabeak. Ehuneko horrek abenduan erregistratutakoa gainditzen du, orduan kontratu finkoen proportzioa % 37,14koa izan baitzen.
SEPEren datuen arabera, urtarrilean sinatutako bost kontratutik batek (244.745 kontratu) astebete baino gutxiago iraun zuen, eta 66.664 kontratuk (kontratu guztien % 5,6) 7 eta 15 egun artean. Gainera, 90.143 kontratu sinatu ziren, 15 egun eta hilabete arteko iraupenarekin, guztizkoaren % 7,6.
Horrela, urtarrilean sinatutako kontratuen herenak ( % 33,8) hilabetetik beherako iraupena izan zuen.
Jaitsi egin dira lanaldi partzialeko kontratuak eta aldizkako kontratu finkoak
Urtarrileko kontratazio mugagabearen urte arteko jaitsiera lanaldi partzialeko kontratuen eta aldizkako kontratu finkoen beherakadaren ondorio izan zen; izan ere, lanaldi osokoek gora egin zuten 2023ko urtarrilaren aldean.
Zehazki, lanaldi osoko 243.365 kontratu mugagabe egin ziren, iazko urtarrilean baino % 2,9 gehiago; 146.368 aldizkako kontratu finko ( % -15,8 urte artean) eta lanaldi partzialeko 116.889 kontratu mugagabe ( % -2,5).
Aditu batzuek adierazi dutenez, lan-erreformak aldi baterako langileak mugagabe bihurtzea gorantz bultzatu badu ere, bai finko arruntean, bai aldizkako finkoan, kontratu mugagabe arrunten "hilkortasuna" ere handitu egin da, eta, beraz, modalitate horretako kontratu gehiago egiten diren arren, haien iraupena laburragoa da.
Hala adierazten du Fedeak txosten berri batean. Txosten horretan, 2021. urteko lan-erreformaren atariko ebaluazioa egiten du, Gizarte Segurantzako afiliatuen sorrerari eta suntsipenari buruzko eguneroko erregistro guztiak biltzen dituen datu-base bat erabiliz.
Fedearen ondorioen arabera, nahiz eta lan-erreformak erakutsi duen "oso eraginkorra" dela "kontratuko" behin-behinekotasun-tasaren murrizketan, ez da hain eraginkorra izan lan-prekarietatea edo -ezegonkortasuna arintzean.
Fedeak adierazi du Espainiako erreformak jarraitutako estrategia iraupen mugatuko edo aldi baterako kontratuetara jotzea "zorrotz" mugatzea izan dela, "kontratu mugagabe arrunten malgutasuna batere aldatu gabe".
Erakundearen arabera, Espainiako lan-merkatuak "oso markatutako" patroiak ditu egutegian: astelehena kontratatzen du ostirala kaleratzeko, astebururako bakarrik kontratatzen du eta hileko lehen eguna kontratatzen du hileko azken eguna kaleratzeko.
