Astelehen honetan goizean aurkeztu egin dute urriaren 12etik 22ra bitartean Bilbon ospatuko den BAD - Antzerki eta Dantza Garaikidearen jaialdiaren 25. edizioa. Aurkezpen-ekitaldian parte hartu dute, besteak beste, Bilboko Udaleko Jaietako zinegotzi Itziar Urtasunek eta BAD jaialdiaren zuzendari Alicia Otxandategik.

Kultura abangoardistaren jaialdi bilbotar honek urriaren 12an, osteguna, hasiko du bere edizio berria La Fundicionen (19:00etan) Olfa Sendesniren “Rabia(a)-Amorrua-رابعة” proposamenarekin, gaur goizeko prentsaurrekoan ikusi ahal izan dena. Pieza hau pentsamendu, erreferentzia kultural eta hizkuntza desberdinen dantza da (arabiera, gaztelania eta euskara), Ekialde Ertaineko, Ipar Afrikako eta Euskadiko kulturak poesia mistikoaren, kantu funtsezko eta tradizionalaren, dantza zirkularraren, ekialdeko dantzaren eta euskal dantzen bidez uztartzen dituena.

Artistak Egoitzan-Bilbaoeszena 2023 beka jaso duen lan honek emango dio hasiera aurtengo edizioari, eta 16 konpainia izango dira bertan, horietako zazpi bertakoak, sei nazionalak eta hiru nazioartekoak (Argentina, Portugal eta Frantzia).

BAD jaialdiak, urtez urte kulturaz gozatzen duenaren agendan markatu beharreko datetako bat, tokiko talentu sortzaileari ezinbesteko laguntza ematen dioten hamasei hitzordu eskainiko ditu – aipatutako Olfa Sendesni, Paula Gironi, CIA. Analógica, Neri (H)ari – Myriam Pérez Cazabón, La Higuera eta NODE – eta Estatuko beste erkidego eta txoko batzuetako (Katalunia, Kanariak, Andaluzia, Nafarroa edo Madril) ikuskizunen aukeraketa zaindua.

BAD jaialdiak amaiera emango dio programazioari urriaren 22an, igandeaEuskadin egingo diren bi estreinaldirekin: lehena, Aina Alegre koreografoaren eskutik iritsiko den dantza-pieza bat, "ETUDE4 – Fandango y otras cadencias" izenekoa (La Fundición, 18:00etan). 20:00etan, Bilborock Aretoan, AzkonaToloza konpainiaren " Concierto geológico" txanda izango da, adin guztietako jendearentzako hitzaldi performatibo batekin.

Estreinaldiak

Erabateko estreinaldiak

BADek BI erabateko estreinaldi programatu ditu:

  • “Nire usaina galdu nuen eguna”, La Higuera (Euskadi). Urriaren 14an, 21:00etan, La Fundicion-en. Eszenan bi maitale: Irene eta Libe. Komikizko estudio batean daude. Iragan berdin bat partekatzen dute: haien etxeetan maitasuna banatu zen. Komizko proiektu bat sortzen hasten dira, haustura eta maitasunaren amaiera irudikatzeko nahian; ez zekitena zen haien arteko maitasuna ere amaituko zela.
  • “Lo que pasa mientras”, CIA. Analógica (Euskadi). Urriaren 18an, 19:00etan, Campos Antzokiko Cupula Aretoan. Rocío Tejeda eta Olaia Valle mugimenduko arteen inguruan aritzen dira. 2022an, dantzari eta sortzaile hauek "Lo que pasa mientras" lehen piezari hasiera eman zioten elkarrekin.

Estreinaldiak Euskadin

BADek zortzi estreinaldi programatu ditu Euskadin:

  • “Huerto”, Paula Quintana (Kanarias). Urriaren 13an, 19:00etan, Harrobian.  “Huerto” arte-lana da eta bertan astrofisikako zientziak, zientzia biokimikoak eta ‘ezkutuko zientziak’ deritzenak elkarrekin bizi dira. Zientzia horiek esperientzia fisiko eta organikotik bertatik igarotzen dira. Gorputza ez da tresna modura jartzen, baizik eta jakintza-iturri gisa, elkarrizketan eta elkarri lotuta dauden sistemen eta ezagutzen galaxia gisa. Gorputzean ezagutzaren, esperientzia sentikorraren eta ekintzaren arteko harreman berritzaileak ahalbidetzearen ondorioak biziz. Narratiba mitiko baten bidez, unibertso artistiko globala, poetikoa, kritikoa eta eraldatzailea eraikitzea.
  • “Love me”, Marina Otero & Martín Flores Cárdenas (Argentina). Urriaren 13an, 21:00etan La Fundición-en. Obra hau solo bat da, barruan daramadan indarkeriari buruzkoa. Era berean, testua berriz idazten da emanaldi bakoitzerako. 2022ko martxoan estreinatu zen Buenos Airesen, duela ia urtebete utzi nuen herrialdeari agur esateko. Lurralde bakoitzean aurkezten den bertsioak atzerritar baten, iheslari baten aitorpenak biltzen ditu. Migratzaileok adikzioa diogu ihes egiteari. Gure nortasuna bidea da, utzi genuen herrialdea ez baita existitzen jada.
  • “Morta Splendor”, Bárbara Sánchez (Andalucia). Urriaren 14an, 19:00etan, Harrobian. “Morta Splendor” bere aurpegia erakustera etorri da. Denik eta izaki ilunena da, eta zure bihotz beroaren beharra du, bizirauteko. Emanaldi bat bestearen atzetik, barietate-ikuskizunetan bezala, pertsonaia, ahots eta gorputz desberdinak agertuko ditu zure aurrean. Beti berbera izango da, ordea: berdin dio benetako gotiko bezala, moderno ilun bezala, dantzari exotiko bezala, espektro bat bezala edo pailazo beldurgarri bat bezala agertzen bada. Desagerpena bera da, eta hemen dago guri erakusteko antzerkiak gauza oro amaitzen dela agerian uzteko balio duela, batez ere.
  • “Concrete Matter”, Los Detectives (Katalunia). Urriaren 15ean 19:00etan, La Fundición-en. “Concrete Matter”-ek errealizazioaz eta proiekzioaz hitz egiten digu, amaren eta seme-alaben arteko erlazioaren bidez. Los Detectives-en ohikoa denez, emakumezko erreferente eta gorputzetan jartzen da arreta; kasu honetan, euren gorputzetan, baina baita euren amen gorputzetan ere: hain zuzen ere, eszenatokian agertuko dira eurekin batera.
  • “Los idiomas”, Alessandra García (Andaluzia). Urriaren 19an, 21:00etan Campos Antzokiko Cúpula Aretoan.  “Los idiomas”-en aurkezten digun ahots- eta keinu-ariketa nekaezina ez da testu bat, baizik eta hitzei buruz daukagun irudia, halako tipografia ulertezin bat, ahotsetik itzulia. “Los idiomas” asmoen adierazpen bat da, lengoaiaren mistika hankaz gora jartzeko ahalegina, ikaskuntza arautu edo arauzko baten fruitua ez den komunikazio-tresna baten bilaketa.
  • “Los cosas se mueven, pero no dicen nada”, Poliana Lima (Madril). Urriaren 21ean 19:00etan Harrobian. “Las cosas se mueven pero no dicen nada” (“Gauzak mugitzen dira, baina ez dute ezer esaten”) dantza-pieza bat da, iraunkortasuna eta ekitea ardatz dituena. Emakumeek bakarrik interpretatzen dute, eta dantzarien gorputzaren sonoritatean oinarrituz eraikitzen da. Naturaren eraldatze- eta errepikatze-prozesuak irudikatzen ditu lanak, eszenaratzean figuraziorik agertu gabe.
  • “ETUDE4 – Fandango y otras cadencias”, Aina Alegre (Frantzia). Urriaren 22an, 18:00etan Bilborock-en. Kolpearen keinuaren inguruko ikerketa bat hainbat urtez garatu ondoren, Aina Alegrek Yannick Hugron lagun eta artista koreografoari eskatu zion euskal dantza herrikoien interprete ohi gisa izandako esperientziaz hitz egiteko. Bere iraganean sakontzeko, bere memoria fisikoan sakontzeko eta istorio bat irudikatzeko eskatu zion. Ikerketa zabaltzeko asmoz, Alegrek beste pertsona batzuekin hitz egin zuen euskal musika eta dantza herrikoi horiei buruz, eta, horrela, kontakizun zatiak bildu zituen. Oroitzapenen bilduma horrekin, Yannic Hugron gonbidatu zuen agertokira igotzera, elkarrizketa horietan bildutako istorioak, keinuak eta mugimenduak deitu, mapeatu eta berrinterpretatzeko. Pieza honetan gorputzaren oroitzapenak pizten dira eta beren fikzio koreografikoa osatzen dute.
  • “Concierto geológico”, AzkonaToloza (Nafarroa - Katalunia). Urriaren 22an,20:00etan Bilborock-en. Gai izango ote gara mendi baten jaiotza ikusteko? Nola mugitzen den antzemateko? Gai izango ote gara denbora geologikoa, guretik hain desberdina dena, ulertzeko? Prestatuta al gaude magma odol bihurtzen ikusteko? Gure parte bailiran zeharkatzen gaituzten soinu-uhinak igartzeko? Gure gorputza arroka bihurtzen ikusteko?

Estreinaldia Estatuan

  • “Info Maniac”, Teatro Praga (Portugal). Urriaren 20an, 19:00etan La Fundición-en. Aktore batek, agertokian, bere buruaz hitz egiten du. Dena erakusten du, baita bere burua ere. Horretarako, bere bizipenen errepertorioa du lagun: poemak, koreografiak, errezetak, ipuinak eta edabe magikoak, bai eta Teatro Praga-ren obraren atzera begirako glosario antzeko bat ere.

Euskal konpainia eta artistek osatuko dute BAD 2023ren programazioa: Paula Gironi, "Embo (r)rak, Artistak Egoitzan -Bilbaoeszena 2023 beka jaso duena (urriaren 17an, 19:00etan, Harrobian)Asteazkenean, hilak 18, Cía Analógicak "Lo que pasa mientras" dantza garaikideko pieza partekatuko dute. Ostegunean, hilak 19, Nere (h) ari – Myriam Pérez Cazabón “Hiru (3)”, Harrobian 19:00etan; eta NODE konpainia Campos Antzokiko Cúpula Aretoan 21:00etan “Arachno” piezarekin izango dira.

Jarduera paraleloak

Jaialdiaren esparruan, dantza inklusiboko praktika artistikoei buruzko “Breathing together” topaketak egingo dira, ORGANICeko Natalia Monge estatuko beste konpainia batzuekin egiten ari den praktika koreografikoen proiektuaren barruan.

Topaketa horiek sarrera librea izango dute, eta profesionalei eta interesa duten pertsona guztiei irekita daude. (Urriaren 12, 13 eta 14an Bilborock aretoan).

Sarrerak

Ikuskizun bakoitzerako sarrerek 10 euro balioko dute. Erosteko informazio guztia eskuragarri dago jada jaialdiaren webgunean.

Jaialdiaren webgunean ere erosi ahal izango dira honako BONU hauek:

  • 3 sarreretarako bonua: 20 euro
  • 5 sarreretarako bonua: 30 euro

Bonuak gaur, irailak 25, hasi eta urriaren 12ra arte erosi ahal izango dira, eta, ondoren, edozein unetan trukatu ahal izango dira sarrerekin, lekua bete arte.

  • Sarrerekiko trukea jaialdiaren webgunean (online erosketa) egin beharko da, Harrobia eta Bilborock aretoko ikuskizunetarako, edo La Fundición eta Campos Antzokiko leihatiletan espazio horietako ikuskizunetarako.
  • Bonuak ikuskizun desberdinetarako sarrerekin edo pertsona ezberdinak ikuskizun berera joateko sarrerekin trukatu daitezke.

Jaialdi iraunkorra

BAD Jaialdiak Erronka Garbia zigilua lortzeko prozesuari ekin dio. Ihobe-Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak ematen duen ziurtagiri honek bere diseinuan eta antolaketan neurriak integratzen dituzten ekitaldiak aitortzen ditu, ingurumenean izan ditzakeen eragin negatiboak minimizatzeko. 

Horrela, BAD-ek bat egingo du FANT eta Bilboko Kalealdia bezalako ziurtagiri hau lortu duten beste Udal Jaialdiekin, Udalak iraunkortasunarekin eta ingurumenarekiko duen konpromisoa bermatuz.