Cristobal Balenciaga bezain diskretua eta enigmatikoa zen Josep Font diseinatzaile katalana aurreko astean berragertu zen jostun handiari eskainitako Getariako museoan, azken bi hamarkadetako goi-mailako joskintzarako eta prêt-à-porterrerako bere sorkuntza garrantzitsuenetako batzuk biltzen dituen erakusketa dela eta.
Bere obraren gainean antolatzen den lehen erakusketa antologikoa da, eta horrekin batera museoak ildo berri bat zabaldu nahi izan du, gaur egungo sortzaileen bitartez, Balenciagak (Getaria, 1895-1972) egungo modan izan duen eragina aztertzeko.
Josep Font. Edertasuna eta egonezina izango da lehen proposamena, diseinatzaileak Bartzelonan, Tokion, Madrilen, Parisen, New Yorken eta Londresen aurkeztutako bildumen 54 pieza biltzen dituena, kasu batzuetan bere izenarekin sinatutakoak dira, eta beste batzuk, 2018an modaren mundua utzi aurretik Delpozoren zuzendari sortzaile gisa sortutakoak.
Marka horietako bi etapetakoak dira, halaber, erakusketa osatzen duten zapatak, lurrinak eta burukoak ere. Josep Casamartina i Parasols Montpalauko Antoni Fundazioko zuzendaria da erakusketaren komisarioa, eta handik ekarri dituzte ikusgai dauden piezak.
Erakusketaren osagarri, Joseph Hunwick, Javier Biosca eta Ernesto Artilloren argazki enblematikoak zintzilikatu dituzte, eta Londresko Victoria & Albert Museoak sortzaileari egindako elkarrizketa bat ere badago.
Komisarioak eta Miren Vives museoko zuzendariak aurkeztu zuten Josep Font. Edertasuna eta egonezina erakusketa, eta bertan izan ziren Denis Itxaso Espainiako Gobernuak Euskadin duen ordezkaria eta Andoni Iturbe Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuordea ere. Boza eurek jarri zuten eta Josep Fontek (Santa Perpètua de Mogoda-Barcelona, 1965) bere presentzia isila eskaini zuen, datorren urteko urtarrilaren 7ra arte ikusgai izango diren haren sorkuntzekin apaindutako aretoen arteko ibilbidean zehar.
Balenciaga Museoak prentsari eskaini zion dosierraren bitartez bai, iritsi dira haren hitzak. Erakusketa hau oso garrantzitsua omen da bere ekoizpena behar bezala ikusteko. “Jende askok ikusi zituen Delpozoren jantziak desfileetan edo celebritien soinetan. Baina are interesgarriagoa da nola eginda dauden ikustea, kolore eta ehunen konposizioa eta uztartzea, nola jauzten diren... Hori guztia hurbiletik baloratu behar da “, nabarmendu zuen.
Hiru Aro
Museoak hala definitzen duen Fonten ekoizpen “pletorikoan”, “hiru aro nagusi” bereiz daitezke, diseinatzailetzat jardun zuen hiru hamarkadekin ia “paraleloan”. Erakusketa bera ere, hiru etapa horien inguruan egituratuta dago; lehenengoa, Fontek Luz Díazekin bere marka propioa finkatu zuen hasierakoa. Luz ikaskide izan zuen Bartzelonako Escola Superior de Disseny i Moda Felicidad Ducen, eta 80ko hamarkadaren amaieran “kolore soil, zorrotz eta araztuzko estetika” sortu zuten elkarrekin.
“Gero, 1995ean, Fontek bakarkako ibilbidea hasi zuen, eta hamarkada horren amaieran mundu magiko eta hipersentikor baterantz eboluzionatu zuen, kolore anitzekoa, luxuzko ehun finez josia, brodatu ikusgarri eta ausartak erabiliz, eta arrakasta handia lortu zuen nazioarte mailan”, esan zuen Balenciaga Museoak.
Prozesu hori, 2008 eta 2009 artean aurkeztu zituen prêt-à-porter-eko hiru bildumekin eta goi mailako joskintzan egindako lauekin amaitu zen, Parisen “erabateko” arrakasta lortuz.
Bere ibilbidearen bigarren fasea Delpozoren berrabiaraztearekin etorri zen. 2011n marka propioa galdu eta beste enpresa batzuentzat urtebetez modu anonimoan diseinatzen aritu ondoren, Jesús del Pozo diseinatzaile madrildar zenaren marka birmoldatzeari ekin baitzion Fontek.
Fontek “markaren kontzeptu berri guztia, eta Madril, Miami, Londres, Mosku eta Dubaiko dendak” birmoldatu zituen, eta “prêt-à-couture bilduma bikaina, zorrotza, berritzailea eta oso fina sortu zuen”.
“Oso etapa garbia da, bolumen sendo eta ausartak dituena, eta, aldi berean, oso arina; bertan garbi antzematen da Cristobal Balenciagaren arrastoa, baita Gustev Klimten oso laguna zen Emilie Flöge Vienako modista finduarena ere, Andrey Remnev margolari errusiarraren mundu magiko eta hipersentikorra, eta Josef Albers alemaniarraren proposamen kromatikoak”, nabarmendu zuen museoak.
Hortik aurrera, Delpozoren sortzaile gisa iritsi zen Josep Font bere ibilbidearen gailurrera. Getariako Museoak azpimarratu zuenez, 2012 eta 2018 artean hemeretzi bilduma sortu zituen, eta horietan “antzematen da nagusiki Cristobal Balenciagaren eragina”.
“Delpozon lortu zuen diseinatzaile katalanak heldutasuna eta mundu mailako aintzatespenik handiena Madrilen, New Yorken, Parisen eta Londresen aurkeztutako bildumekin, eta alfonbra gorri zein celebritien marka maiteenen artean kokatu zuen, Keira Knightley, Cate Blanchett, Julianne Moore, Elle Fanning, Rihanna edo Zendaya ospetsuek haren soinekoak jantzita; joera sortuz eta modaren munduan mugarri bat ezarriz”, azpimarratu zuen.
Baina erakusketaren komisarioak aipatu zuenez, Fonten Balenciagarekiko begirada ez omen zen inoiz “mimetikoa” izan; arkitektura ikasketak eginda zituen diseinatzailearen sorkuntzak, “oso interpretazio pertsonala erakusten baitu beti, ehunaren beraren bolumenaren azterketatik, eraikuntza arkitektonikotik eta apainduratik abiatuta” lortutako emaitzak direlarik.
