Adin guztientzako egitarau zabala prestatu egin du Gernika-Lumoko Euskal Herriko Museoak bere hogeitamargarren urteurrena ospatzeko. Besteak beste, uztailaren 18tik 31ra bitartean, Museoaren erakusketen lagin bat ikusi ahal izango da lorategietan.

Euskal Herria Museoaren 30. urteurrenaren ospakizunean herri kirolei buruzko erakustaldiak, familia jolasak, Iñaki Gonzalo biologoak gidatuko duen bisita botanikoa, Lilibertsoren eskutik bertso saioa eta Maddalen Arzallusen eta Ereintza taldearen dantza ikuskizuna izango dira.

Euskal Herria Museoaren 30 urteen balantzea positiboa da, Gernika-Lumoko Museoaren jarduerak izan duen jarraipen eta babesagatik. Aldi baterako 110 erakusketa baino gehiagok osatu dute erakusketa iraunkorraren gaia, eta horietatik 50 inguru ekoizpen propiokoak edo beste museo edo kultura-erakunde batzuekin elkarlanean egindakoak izan dira.

Bere 30 urteko ibilbidean Euskal Herria Museoak programazio artistikoaren kalitate handia erakutsi du, baita jarduera, hitzaldi eta tailer eskaintza zabala ere, besteak beste. Horrela, Euskal Herria Museoa Bizkaiko eta Euskal Herriko historia, ohitura eta kulturaren hedapenaren ikur bihurtu da. Nabarmentzekoa da Museoak Bizkaiko herritarrentzat eta bisitarientzat egiten duen harrera-lana, batez ere udan.

30. URTEURRENA OSPATZEKO EKITALDIAK

Uztailaren 18an, 12:30etan, eskualdeko emakume talde bat Museoko lorategian elkartuko da herri kirol erakustaldia egiteko. Beste modalitate batzuen artean harri-jasotzea, lasto-fardelak jasotzea, ingudea altxatzea eta aizkolariak enborrak moztea ikusteko aukera egongo da.

Uztailaren 20, 22, 27 eta 29an, 17:00etan, Museoak bere edukia ezagutzeko aukera eskainiko die familiei lorategian jarduera didaktikoak eginez. Astearte eta ostegun arratsaldetan euskal kultura, kartografia eta inguruko zuhaitzak ezagutzeko jolas eta tailer dibertigarriak egingo dira eta, halaber, pintura tailerrak ere egingo dira. Horrela, uztailaren 20an "Euskal kulturaren jokoa" izango da; uztailaren 22an "Kartografia"; uztailaren 27an "Basoak historian"; eta uztailaren 29an "Zu margolaria". Jarduera guztiak euskaraz eta gaztelaniaz egingo dira.

Uztailaren 23an, 18:00etan, udako ibilaldia egingo da. Udako bisita botaniko honen bidez Iñaki Gonzalo biologoak Euskal Herria Museoko lorategia eta Europako Herrien Parkea osatzen duten ehun urtetik gorako zuhaitzak erakutsiko ditu. Aukera paregabea da ingurune pribilegiatu honetaz gozatzeko. Udako ibilaldi hau euskaraz eta gaztelaniaz egingo da.

Horiek ez ezik, uztailaren 30ean, 19:00etan, Museoan bertso saioa izango da. Lilibertso bertsolari taldeak bertsoak inprobisatuko ditu Museoaren hiru hamarkadetako ibilbidea laburbiltzeko. Jarduera hau euskaraz izango da.

Azkenik, Museoaren 30. urteurrenaren ospakizuna uztailaren 31n amaituko da, 18:00etan, "Gu Agustina" jaialdi handiarekin. 2013an Euskal Herria Museoak euskal erraketisten figura ikertu zuen aldi baterako erakusketa baten bidez, eta erakusketa eta ekimen horren zati bat proiektuaren erakusketa iraunkorraren parte izatera pasatu da. Horregatik, "Gu Agustina" ikuskizunak amaiera emango dio 30. urteurreneko programazioari. Errenteriako Ereintza dantza taldearen musika, bertso eta koreografiaren bidez emakumeak euskal pilotaren jokoan duen zeregina erakutsiko da. Maddalen Arzallus bertsolariak ahotsa jarriko dio Agustina Otaola erraketistari ikuskizun bizi eta dinamiko honetan.

Ekitaldietara joateko goemndagarria da aldez aurretik hitzordua hartzea, 946 255 451 telefonora deituz edo euskalherriamuseoa@bizkaia.eus helbidera idatziz.

EUSKAL HISTORIAREN 30 URTE

Gernika-Lumoko hiribilduaren monumentu-gunean, Batzar Etxearen eta Gernikako Arbola sinbolikoaren ondoan, Euskal Herria Museoak 1991ko uztailaren 31n ireki zituen ateak, eraikina kokatuta dagoen inguruaren esanahi emozional, historiko eta politikoa ezagutarazteko helburuarekin. Bizkaiko Foru Aldundiak Montefuerte edo Alegria jauregia, 1733koa dena, eta bere lorategi idilikoak eskuratu zituen 1982an eta, zaharberritze eta egokitze lanetan urteak eman ondoren, 1991n Euskal Herria Museoa eta Europako Herrien Parke bihurtu ziren gozamen publikorako. Ordutik hona, hogeita hamar urtez jarraian, Euskal Herria Museoak bere misioari eutsi dio, eboluzionatuz, haziz eta batez ere garai ezberdinetara egokituz.

BILDUMA ETA KONTSERBAZIOA

Bizkaiko Foru Aldundiaren ondare-funtsak eta erakusketa osatzen duten erosketa berriak edukitzeaz gain, bilduma partikularretatik datozen piezen dohaintzak eta lagapenak oinarrizkoak izan dira museoko erakusketa iraunkorra aberasteko eta osatzeko.

Euskal Herria Museoak 30 urte hauetan egin duen beste lan bat, ez hain publikoa baina bai funtsezkoa, ondarea zaintzea da, etorkizuneko belaunaldiek gozatu ahal izan dezaten. Horrela, esku-hartze, zaharberritze edo tratamenduen bidez pieza asko konpondu dira behar bezala kontserbatzeko.

DIBULGAZIOA, PROGRAMAZIOA ETA JARDUERAK

Beste alde batetik, Euskal Herriko historia eta kultura ezagutzera emateko ondarearen dibulgazio lan garrantzitsua azpimarratu behar da. Horretarako jarduera-programak diseinatu dira, denboran zehar osatuz joan direnak, azken hiru hamarkadetan inguruneko hainbat publikori, turismo-joerei eta kultura-eskaerari egokituta.

Aldi baterako 110 erakusketa baino gehiagok osatu dute erakusketa iraunkorraren gaia, eta horietatik 50 inguru ekoizpen propiokoak edo beste museo edo kultura-erakunde batzuekin elkarlanean egindakoak izan dira. Garrantzitsua da emakumea protagonista duten erakusketen programa aipatzea; ahalegin honen barruan 1998tik hasita artista ugarik euren lana erakusteko aukera izan dute. Dora Salazar, Gemma Intxausti, Sonia Rueda, Lide Kaltzada, Mabi Revuelta eta Merche Perizek, besteak beste, 21 emakume-erakusketa baino gehiago egin dituzte, adibidez 2013an erraketistak ezagutzera emanez Euskal Herri Museoan sortu eta ekoitzitako "Emakumea eta euskal pilota" erakusketaren bidez.

Era berean, Xabier Sáez de Gorbea euskal arte adituaren "€ren Gernikak-Los Gernika de€" lan bikain eta aberasgarria aipa daiteke, Gernikako Bonbardaketaren inguruan Museorako berariaz sortutako lanak. Lan horien artean Remigio Mendiburu, Jorge Oteiza, Nestor Basterretxea etab. bezalako artistenak erakutsi dira.

Derrigorrez azpimarragarriak dira, halaber, azken urteetan egindako bi erakusketa: "José Arrue barrutik" erakusketak artistaren lan argitaragabe askoren aurkikuntza ekarri du berekin, Arrue familiaren laguntzari esker, eta une hauetan eta 2022ko urtarrilera arte Museoan ikusgai dagoen "Hemingway & Euskal Herria", nazioartean hain ezaguna den idazle estatubatuarrak Euskal Herriko kultura, ohitura eta jendearekin izan zuen harreman estua nabarmentzen duena.

Aldi baterako erakusketei eta erakusketa iraunkorrari lotuta, bisitari-profil guztiei zuzendutako milaka jarduera eskaini dira: turistak, adituak, haurrak€ horietako bakoitzaren kasuetan edukia egokituz. Erakusketa iraunkorrerako, aldi baterako erakusketetarako edo lorategirako bisita gidatuak, ikasle, familia eta adingabeentzako proposamen didaktiko sendoak eta arte, historia eta arkeologiako adituek eskainitako hitzaldi tematikoak erabakigarriak eta funtsezkoak izan dira Museoaren ondarearen berri emateko orduan.

Gainera, musika-kontzertuak eskaintzen dira lorategian eta atikoan eta programa bateratuen bidez parte hartzen da Ondarearen Europako Jardunaldietan, Museoen Nazioarteko Egunean eta Museoen Europako Gauean bezalako ekitaldietan; izan ere, 2008az geroztik, euskal gastronomiak garrantzi handia izan du jarduera horietan Museoaren 30 urteko ibilbidean.

LANKIDETZAK

Euskal Herria Museoa Bizkaiko Foru Aldundiaren museo eta toki interesgarrien sarean dago, Arrantzaleen Museoa, Santimamiñeko haitzuloak, Txakolingunea, El Pobal burdinola, Muñatones gaztelua, La Encartada Fabrika-Museoa edo Arkeologi Museoarekin batera.

Gainera, Museoaren jardunaren hasieratik sinergian lan egiten du inguruko kultura- eta turismo-eragile askorekin eskaintza osoa eskaintzea lortzeko eta lurralde-lotura sendoa sortzeko eta komunitatea osatzeko. Hona hemen lankidetza horien adibide batzuk: Gernikako Turismo Bulegoa, Bakearen Museoa, Segundo Olaeta Musika Eskola, Kultur Etxea, Batzar Etxea, Jai-Alai pilotalekua, udalerriko ikastetxeak, Bird Centerra, hainbeste bertsolari-eskola (adibidez Lilibertso), Euskal Akuarelisten Elkartea, Otsolur elkarte kulturala, Euskal Herriko Unibertsitatea, Deustuko Unibertsitatea, Zaragozako Unibertsitatea, Aranzadi Fundazioa, Gustavo de Maeztu Museoa, San Telmo Museoa eta abar luzea.