Astearte honetan goizean ezagutarazi egin dira lurraldean emakumeen eta gizonen berdintasunaren egindako lana aitortzen duten Zirgari 2023 sariak. Edizio honetan, Bizkaiko Foru Aldundiak eta BBK-k pertsona, erakunde eta proiektu hauek saritu egin ditu: Sara Estévez ‘Maratón’ (ohorezkoa), AMUGE eta Lanbroak (biak erakundeak, ex aequo) eta ESASek (proiektua).

Zirgari sarien zortzigarren edizioko epaimahaiaren epaia gaur eman dute jakitera prentsaurrekoan Teresa Laespadak, Enplegua, Gizarte Inklusioa eta Berdintasuna Sustatzeko Saileko foru diputatuak, eta Nora Sarasolak, BBK erakundearen Gizarte Ekintzako zuzendariak, gure iraganeko irudiak diren eta sari hauei izena ematen dieten zirgarien eskultura-multzoaren ondoan emandako prentsaurrekoan.

Emakumeen eta gizonen berdintasunerako Zirgari sarien banaketa-ekitaldia Bilboko BBK Aretoan egingo da martxoaren 7an, 18:00etan. Sarbidea herritar guztientzat dago zabalik, aldez aurretik www.bizkaia.eus/inscripcion_social helbidean izena emanda.

Zirgari sariek hiru kategoria dituzte:

  •  Ohorezkoa: Aurten Sara Estévez kazetariaren lana aitortzen da, 1952an Radio Juventud irratian lanean hasi zena. Sara Estévez futbola bezain maskulinizatuta dagoen kirol baten lehen emakume kronista izan zen eta, aldi berean, irratsaio bat zuzentzen zuen lehen emakumea izan zen. 1954tik 1990era erreferentzia izan zen bere kirol kronikengatik, baina 1973ra arte inork ez zuen jakin Maratón izengoitiaren atzean emakume bat zegoenik. Sara Estévezek 98 urte ditu gaur egun.
  •  Erakundea, ex aequo: AMUGE Bizkaiko emakume ijitoen lehen elkartea izan zen, 2003an sortua aldarrikapen feministak ere planteatu nahi zituzten emakume talde baten ekimenari esker. 138 bazkide ditu, eta elkarte horretatik 500 emakume baino gehiago igaro dira azken hamarkadan. Bere etengabeko jarduerak emakume ijito asko ahaldundu ditu tailer, jardunaldi, topagune eta beste jarduera batzuei esker. Beste alde batetik, Lanbroa feminismoaren elkarte aitzindarietakoa izan zen Bizkaian, eta gure Lurralde Historikoko mugimendu feministan erreferentzia eztabaidaezina izatera iritsi zen; 70eko hamarkadan sortua, hasieratik salatu zituen emakumeen zapalkuntza eta patriarkatua eta lanaren banaketa sexuala, eta mugimendu feminista aldarrikatu zuen alderdi politikoetatik eta erakundeetatik kanpo.
  •  Proiektua: ESAS (Emakume Sortzaile eta Artisten Sarea) musika klasikoaren munduan, bai kontserbatorioetan eta musika-eskoletan, bai karrera profesionalean, emakumeek duten protagonismo faltari aurre egitea bilatzen duen erakundea da; izan ere, ia ez da emakumerik aurkitzen zuzendaritza, ekoizpena edo konposizioa bezalako esparruetan, eta emakume horien lanak nekez programatzen dira. ESASek  emakumeek protagonismoa duten kultura-topaketak bultzatzen ditu, batez ere emakumeei lekua egiten dieten diziplina anitzeko proiektuen sarea bultzatuz.

Laespada diputatuak gogorarazi duenez, berdintasuna ez da benetakoa gure gizartean, berniza baino ez da, eta, beraz, emakumeen eskubide eta askatasunen aldeko aldarrikapenak bidezkoak eta beharrezkoak dira oraindik. Gainera, indarkeria matxistaren ondorioz hiltzen jarraitzen duten emakumeak gogoratu ditu, abenduan Bilbon hil zuten Rebeca Huayta-rekin gertatu zen bezala.

Bestalde, Nora Sarasola BBK-ko arduradunak ziurtatu du oraindik ere bide luzea dagoela emakumeek ekonomia- eta enpresa-arloko erabaki-foroetan duten parte-hartze aktiboan, bai eta zuzendaritza-postuetan eta administrazio-kontseiluetan emakumeek duten presentzian ere. Politika aktiboak hartu behar dira soldata-arrakalaren aurka, enpresetan berdintasun-planak orokortzeko eta emakumeen ekintzailetza bultzatzeko.

Zirgari sariek lan nekagarrian zirga baten eta bere indar fisiko propioaren laguntzarekin itsasontziak itsasadarrean atoian eramaten zituztenean zirgariek egiten zuten lana gogorarazten dute. Lan hori egiten zuten lan bera egiteagatik emakume horiek jasotzen zuten soldata idiak mantentzea baino merkeagoa zelako.