Berdintasunerako Lurralde Sarea sendotu du Bizkaiak
Topaketan 1.000 biztanletik beherako udalerrietarako estrategia eta urtean zehar lortutako aurrerapenak aztertu dira
Astearte honetan goizean, abenduaren 2an, Emakumeen eta Gizonen Berdintasuneko Lurralde Sarearen urteko batzarra ospatu egin da. Bizkaiko Foru Aldundiko Enplegua, Gizarte Kohesioa eta Berdintasuna Sustatzeko sailak antolatzen du ekimen hau, berdintasunerako tokiko politikak bultzatzeko foru-erakundearen eta udalen arteko koordinazio-gunea izan dena. Sareak hazten jarraitu du azken urteetan: 2023an 74 udalerri izatetik 2025ean 86 izatera igaro da, hau da, lurraldearen % 76,1.
Teresa Laespada diputatuak Lurralde Sarearen zeregin estrategikoa nabarmendu du eta honela definitu du: "gure espazio komuna; hausnarketarako, ikaskuntzarako, elkarrizketarako eta, batez ere, erakundeen arteko koordinaziorako". Gainera, ospatu du Lurralde Sarearen hazkundeak "Bizkaiak batera aurrera egiteko duen borondate politikoa" erakusten duela. Udal-ekintzan genero-ikuspegia txertatzearen garrantzia azpimarratu du: "udal batek genero-ikuspegia txertatzen duenean, aldaketa berehala sentitzen da". Eta aurten bateratu diren 12 udalerrien parte-hartzeari eman dio balioa, horrek «gure politiken kapilaritatea indartzen baitu». Gainera, diputatuak azpimarratu du herririk txikienak foru-estrategian integratzeko egindako ahalegina, berdintasuna "zimenduetatik eraikitzen dela, tokiko mailan" ulertzen duen eredu baten barruan.
Lurralde Sarea 127/2020 Foru Dekretuak arautzen du, eta, 4/2018 Foru Arauaren ildotik, udalerrietako ordezkari politiko eta teknikoak biltzen ditu urtero, egindako lana berrikusteko eta hurrengo ekitaldiko jarduketa-ildoak adosteko. Batzarra da Aldundiaren eta udalen arteko lankidetzari buruzko informazioa emateko eta jarraipena egiteko gune nagusia.
Saioan, Berdintasun Zuzendaritzak 2025eko balantzea aurkeztu du. Bertan, indarkeria matxistari buruzko saioak, genero-ikuspegidun aurrekontuetan egindako lana, parte-hartze soziopolitikoari buruzko jarduerak eta GizONekin programaren barruan egindako bilerak jaso dira. Lurralde Kontseiluaren eta Sarean parte hartzen duten udal-taldeen lanaren berri ere eman da.
Batzarrak 12 udalerri sartu berri direla jakinarazi du: Arakaldo, Arratzu, Arrieta, Atxondo, Bakio, Berriatua, Berriz, Elantxobe, Ereño, Munitibar, Usansolo eta Zeanuri. Gainera, GEOBizkaian dagoen sarearen mapa eguneratua aurkeztu da, eta ohiko talde-argazkia egin da.
Jardunaldiaren ataletako bat 1.000 biztanletik beherako udalerriei buruzkoa izan da. Berdintasun Zuzendaritzaren datuen arabera, tamaina horretako 37 udalerrietatik 19k parte hartzen dute jada Lurraldesarea foru-estrategian, azken urtean egindako lan espezifikoaren ondoren. Bileran, Busturialdean garatutako proiektu pilotuaren emaitzak azaldu dira, sartu berri diren udalerrien esperientziak partekatu dira eta baliabide gutxien dituzten herriei laguntzeko aurreikusitako urratsak azaldu dira.
Batzarrak parte hartzeko txanda ere izan du, eta, bertan, udalek beren egoerari buruzko eta aurten garatutako ekintzen baliagarritasunari buruzko informazioa eman dute.
Geldialdi laburra egin ondoren, Sarearen 2026rako lan-programa aurkeztu da. Programa horrek genero-ikuspegia udal-plangintzan txertatu nahi du, eta kanpoko zenbait ildo ere landu nahi du, besteak beste, nahi ez den bakardadeari buruzkoa - azarorako aurreikusitako jardunaldiekin - eta gazteekin egiten den lanari buruzkoa. Programa datorren urtean garatuko da, udalerriekin lankidetzan.
Saioak Lurralde Kontseiluaren berriztatzearekin jarraitu du, Aldundiaren eta udalen arteko etengabeko koordinazioa mantentzen duen organoa baita. Bost udalerrik amaitu dute beren agintaldia organo horretan: Elorrio, Gueñes, Mungia, Portugalete eta Zamudio. Beste bik bertan jarraitzen dute - Leioa eta Areatza - eta bost hautagai berri aurkeztu dira 2025-2027 aldian sartzeko: Amorebieta-Etxano, Bermeo, Gatika, Gordexola eta Sestao. Horiek eskua jasota egindako bozketan onartu dira.
Ondoren, Sareko Lehendakaritzaordea hautatzeko prozesua egin da, bi hautagaitzarekin: Gatika (Itxaso Bilbao) eta Amorebieta-Etxano (Jon Artabe). Hautagaiek beren proposamenak labur aurkeztu ondoren, Batzarrak Jon Artabe hautatu du lehendakaritzaorde.
Batzarra amaitzeko, 2026rako aurreikusitako ekintzen laburpena egin da, eta udalerriei eskerrak eman zaizkie Lurralde Sarean etengabe parte hartzeagatik eta laguntzeagatik.