BILBO. Bizkaiko herritarren % 73k uste du koronabirusak sortu duen egoerak eragin handia edo nahikoa izango duela lurraldearen bizi-kalitatean. Horrela azaldu dute Bizkaiko Foru Aldundiak telefono bidez egindako 1.100 inkestek. Galdeketak ekainaren 8tik 22ra bitartean egin dira.

Azterlan honek ere agerian uzten du 18 eta 24 urte bitartekoek eta 64 urtetik gorakoek, hau da, gazteenek eta zaharrenek, uste dutela bizi-kalitatean eragin txikiagoa izango duela. Nolanahi ere, baikorrenak adin-tarte horietan % 25era eta % 27ra baino ez dira iristen, hurrenez hurren.

Hauek dira Covid-19aren egoera eta haren ondorioak Bizkaian azterlanaren ondorio nagusietako batzuk. Azterketa soziologiko hori, dituen informazio-blokeen hedadura eta bereizketa tematikoa kontuan hartuta, bi ataletan banatu da. Lehenengo honetan, herritarrek pandemiak euren ingurunean duen eragin-mailari buruz duten pertzepzioa aztertzen da, bai eta osasun-krisiak hainbat eremutan izan dituen ondorioak ere, hala nola normaltasunera pixkanaka itzultzeko jarrerak, kontsumoa, gizarte- eta familia-harremanak eta mugikortasuna eta garraio publikoa. Horrez gain, azterketak hauteskundeen estimazioari buruzko atal bat jasotzen du, berariaz une honetarako eta uztailaren 12an egingo diren Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan duen islan finkatuta egin dena.

Herritarrek etorkizunera begira egiten dituzten proiekzioen artean, eta etorkizun hurbileko jarrera-aldaketei buruz foru erakundeak eskatutako azterlan soziologikoak jasotzen dituenen artean, nabarmentzekoa da elkarrizketatutako pertsonen % 76k establezimendu berberetan (dendak, tabernak, jatetxeak...) erosten jarraitzeko aurreikuspena, krisi-egoeraren aurretik egiten zuen bezala. Asmo hori are nabarmenagoa da adinari dagokionez helduenak diren biztanle-taldeen artean (55 eta 64 urte bitartekoen % 82 eta 64 urtetik gorakoen % 87). Betiko establezimenduetako kontsumoari lotutako fideltasuna ez dator bat honako gai hauei buruzko jarrera ez hain argiekin: garraio publikoaren erabilera (k baino ez du zehatz-mehatz esaten beti bezala erabiliko duela), aisialdia eta ikuskizunak (% 29), oro har hartzen den kontsumoa eta erosketa-erabaki handiak (% 22k baino ez du baieztatzen etxebizitzan, autoan, etxeko erreformetan eta abarretan egiten dituen inbertsioei eutsiko diela).

Osasun-krisi hau nola bizi izan den aztertuz gero, hamar pertsonatik bik soilik adierazi dute Covid-19 kasuren bat izan dutela euren familia-ingurunean, eta elkarrizketak egin dituztenen %56k ez dute inolako kasurik zuzenean ezagutu, komunikabideen bidez izan ezik. Familia-ingurunean kasuak izan dituzten pertsonen artean, gehienak (%16) etxe berean bizi ez ziren pertsonen artean gertatu dira. %30aren arabera, lagunen eta lankideen kasuren bat ezagutzen du bere ingurune zuzenean, eta portzentaje hori %38ra igotzen da 35 eta 44 urte bitarteko pertsonen artean.

KONFINAMENDUAREN ERAGINA

Gainera, herritarren % 49k ondo edo nahiko ondo gainditu du konfinamenduaren esperientzia, eta % 31k adierazi du ez ondo ez gaizki gainditu duela. % 19k baino ez du gaizki edo oso gaizki bizi izan. 35 eta 44 urte bitarteko pertsonak eta 55 eta 64 urte bitartekoak dira tentsio handiena islatzen dutenak konfinamenduaren esperientziarekin, eta % 27 eta % 24 dira, hurrenez hurren, gaizki edo oso gaizki pasatu dutela adierazten dutenak. 64 urte baino gehiago dituztenak, aldiz, egoera nahiko ondo (% 35) edo oso ondo (% 22) gainditu duten taldeak dira.

Konfinamendu-etapa horretan azaleratu diren emozioen artean, gehienak kezkazkoak (% 72k adierazi du neurri handi batean kezka sentitzen duela) eta elkartasunekoak (% 75) dira. Emozio-multzoa osatzen dute segurtasun-sentsazioaren koexistentzia anbibalenteagoak (herritarren % 42 nahiko edo oso seguru sentitzen da, % 36 zertxobait seguru sentitzen da eta %21, ez oso seguru edo batere seguru), konfiantzak (segurtasunari dagokionez, %40k uste du konfiantza duela; k uste osoa duela eta %22k, gutxi edo batere ez), beldurrak (% 39k dio nahikoa edo asko duela, eta % 30k, gutxi edo batere ez) eta haserreak (% 40k eta % 36k ez dute sentsazio horrekin bat egiten). Tarteko adin-taldeek sentitzen dute segurtasun eta mesfidantza eta haserre handiena (batez ere 35 eta 44 urte bitartekoek).

Bizitza pertsonalean izan duten eragina ere desberdina izan da elkarrizketatutako pertsonen adinaren arabera. Kolperik handientzat jo dutenak gazteenak izan dira: 18 eta 44 urte bitartekoen artean, elkarrizketatutako pertsonek adierazi dute euren bizitza pertsonalean eragin handia duela, %70etik gora. Pertzepzio horrek nabarmen egiten du behera 64 urtetik gorakoen artean, eta %41ekoa da. Aldaketa horiekin, bizi izandako egoerak euren bizitzan eragin handia edo dezentekoa izan duela uste dutenen ehuneko orokorra % 52koa da.

Eragin handiena honako gai hauetan hautematen da: familia-harremanetan eta harreman pertsonaletan (%56k adierazi du eragin oso handia edo nabarmena izan duela), lan egiteko moduetan (%51) eta gogo-aldartean (%47). Berriz ere, belaunaldi-gakoak desberdintasun esanguratsuak erakusten ditu efektuen pertzepzioaren intentsitatean: "tarteko" adin-taldeak dira inpaktu handiena hautematen dutenak, batez ere familian eta lanean.

HAUTESKUNDE-ESTIMAZIOA

Azkenik, hauteskundeei buruzko estimazioari dagokionez, azterlanaren emaitzek EAJren garaipena iragartzen dute; izan ere, 12 eserleku (aurreko hauteskunde autonomikoetan baino bat gehiago) eta % 44ko boto-asmoa izango lituzke EAJk Bizkaian. EH Bilduk 5 eserleku izango lituzke, 2016ko azaroan lortutako emaitzari eutsiko liokeena, baina boto portzentaje handixeagoarekin (% 19,9 eta % 17,56, hurrenez hurren). PSEk ere eserleku bat gehiago lortuko luke, 4 alegia, eta Elkarrekin Podemosek eta PPren eta Ciudadanosen arteko koalizioak eserleku bat galduko lukete, hiru eta ordezkari batekin, hurrenez hurren. Abstentzioa % 43,8koa izango litzateke.